दुर्बुद्धि नष्ट हो जाता है।

मगर प्रदेश में फुल्लोत्पल नाम का सरोवर था। वहाँ संकट और विकेट नाम के दो हंस रहते थे।कम्बुग्रीव नाम का उन दोनों का एक मित्र कछुआ भी वही रहता था। इसके बाद एक बार मछुआरे वहाँ आए। वे कहने लगे- “कल हम मछलियों और कछुओं को मारेंगे।” यह सुनकर कछुआ बोला- “ हे दो मित्रों […]

दुर्बुद्धि नष्ट हो जाता है। Read More »

अभ्यास पाठ-8

प्र० 1 शुद्धकथनस्य समक्षम् ‘आम्’ अशुद्धकथनस्य समक्षं ‘न’ इति लिखत-  (क) अस्माकं राष्ट्रस्य ध्वजे त्रयः वर्णाः सन्ति।   (ख) ध्वजे हरितवर्णः शान्तेः प्रतीकः अस्ति।   (ग) ध्वजे केशरवर्णः शक्त्याः सूचकः अस्ति।   (घ) चक्रे त्रिंशत् अराः सन्ति   (ङ) चक्रं प्रगतेः द्योतकम्।   उत्तर- (क) अस्माकं राष्ट्रस्य ध्वजे त्रयः वर्णाः सन्ति। आम् (ख) ध्वजे हरितवर्णः

अभ्यास पाठ-8 Read More »

अभ्यास पाठ-7

प्र० 1 उच्चारणं कुरुत- अभवत् अकथयत् अगच्छत् न्यवेदयत् अपूजयत् स्वपिति तपति प्राविशत् अवदत् वदति स्म वसति स्म रक्षति स्म वदति चरति स्म करोति स्म गच्छति स्म अकरोत् पठति स्म उत्तर-विद्यार्थी इसका उच्चारण स्वयं करें। प्र० 2 उदाहरणम् अनुसृत्य रिक्तस्थानानि पूरयत-      (क)   एकवचनम् द्विवचनम् बहुवचनम् यथा- वसति स्म वसतः स्म वसन्ति स्म पूजयति स्म ……………. ……………

अभ्यास पाठ-7 Read More »

अभ्यास पाठ-6

प्र०1 सर्वान् श्लोकान् सस्वरं गायत। उत्तर- विद्यार्थी इन श्लोकों को स्वयं गाएँ। प्र० 2 उपयुक्तथनानां समक्षम् ‘आम्’ अनुपयुक्तकथनानां समक्षं ‘न’ इति लिखत (क) प्रातः काले ईश्वरं स्मरेत्।   (ख) अनृतं ब्रूयात।   (ग) मनसा श्रेष्ठजनं सेवेत।   (घ) मित्रेण कलहं कृत्वा जनः सुखी भवति।   (ङ) श्वः कार्यम् अद्य कुर्वीत।   उत्तर- (क) प्रातः काले

अभ्यास पाठ-6 Read More »

अभ्यास-5

प्र० 1 एकपदेन उत्तरत- (क) ‘पण्डिता’ ‘सरस्वती’ इति उपाधिभ्यां का विभूषिता? (ख) रमा कुतः संस्कृतशिक्षां प्राप्तवती? (ग) रमाबाई केन सह विवाहम् अकरोत्? (घ) कासां शिक्षायै रमाबाई स्वकीयं जीवनम् अर्पितवती? (ङ) रमाबाई उच्चशिक्षार्थं कुत्र आगच्छत्? उत्तर- (क) ‘पण्डिता’ ‘सरस्वती’ इति उपाधिभ्यां पंडिता रमाबाई विभूषिता। (ख) रमा स्वमातुः संस्कृतशिक्षां प्राप्तवती। (ग) रमाबाई विपिनबिहारीदासेन सह विवाहम् अकरोत्। (घ)

अभ्यास-5 Read More »

अभ्यास पाठ-4

प्र०1 उच्चारणं कुरुत-  उपरि अधः उच्चैः नीचैः बहिः अलम् कदापि अन्तः पुनः कुत्र कदा एकदा उत्तर-विद्यार्थी इसका उच्चारण स्वयं करें। प्र० 2 मञ्जूषातः अव्ययपदानि चित्वा वाक्यानि पूरयत- अलम् अन्तः बहिः अधः उपरि (क) वृक्षस्य ……………………. खगाः वसन्ति। (ख) ……………………. विवादेन। (ग) वर्षाकाले गृहात् ………………… मा गच्छ। (घ) मञ्चस्य ……………………….. श्रोतारः उपविष्टाः सन्ति। (ङ) छात्राः विद्यालयस्य

अभ्यास पाठ-4 Read More »

अभ्यास पाठ-3

प्र०1 उच्चारणं कुरुत। विंशतिः त्रिंशत् चत्वारिंशत् द्वाविंशतिः द्वात्रिंशत् द्विचत्वारिंशत् चतुर्विंशतिः त्रयस्त्रिंशत् त्रयश्चत्वारिंशत् पञ्चविंशतिः चतुस्त्रिंशत् चतुश्चत्वारिंश्त अष्टाविंशतिः अष्टात्रिंशत् सप्तचत्वारिंशत् नवविंशतिः नवत्रिंशत् पञ्चाशत् उत्तर-विद्यार्थी इसका उच्चारण स्वयं करें।Page No 14: प्र० 2 अधोलिखितानां प्रश्नानामुत्तराणि लिखत- (क) कस्य भवने सर्वविधानि सुखसाधनानि आसन्? (ख) कस्य गृहे कोऽपि भृत्यः नास्ति? (ग) श्रीकण्ठस्य आतिथ्यम् के अकुर्वन्? (घ) सर्वदा कुत्र सुखम्? (ङ)

अभ्यास पाठ-3 Read More »

अभ्यास पाठ-2

प्र०1 उच्चारणं कुरुत।  फुल्लोत्पलम् अवलम्ब्य पक्त्वा कम्बुग्रीवः आवाभ्याम् भक्षयिष्यामि उक्तवान् ह्रदम् सुहृदाम् भवद्भ्याम् उड्डीयते भ्रष्टः उत्तर- विद्यार्थी इसका उच्चारण करें | प्र० 2 एकपदेन उत्तरत- (क) कूर्मस्य किं नाम आसीत्? (ख) सरस्तीरे के आगच्छन्? (ग) कूर्मः केन मार्गेण अन्यत्र गन्तुम् इच्छति? (घ) लम्बमानं कूर्मं दृष्ट्वा के अधावन्? उत्तर- (क) कूर्मस्य कम्बुग्रीवः नाम आसीत् (ख) सरस्तीरे

अभ्यास पाठ-2 Read More »

अभ्यास

प्र०2 यथायोग्यं श्लोकांशान्‌ मेलयत- क ख धनधान्यप्रयोगेषु नासद्भिः किञ्चिदाचरेत्। विस्मयो न हि कर्त्तव्यः त्यक्तलज्जः सुखी भवेत्। सत्येन धार्यते पृथ्वी बहुरत्ना वसुन्धरा। सद्भिर्विवादं मैत्रीं च विद्यायाः संग्रहेषु च। आहारे व्यवहारे च सत्येन तपते रविः। उत्तर- क ख धनधान्यप्रयोगेषु विद्यायाः संग्रहेषु च। विस्मयो न हि कर्त्तव्यः बहुरत्ना वसुन्धरा। सत्येन धार्यते पृथ्वी सत्येन तपते रविः। सद्भिर्विवादं मैत्रीं च

अभ्यास Read More »

CBSE Class 7 Sanskrit Syllabus 2022-23

 सुभाषितानि                      PDF                हिंदी अनुवाद                           अभ्यास    दुर्बुद्धिः विनश्यति            PDF                 हिंदी अनुवाद           

CBSE Class 7 Sanskrit Syllabus 2022-23 Read More »

Scroll to Top